"Ik verweet mezelf dat het me maar niet lukte te veranderen. Nu weet ik dat ik ben wie ik ben." Maar haast Storr zich te zeggen, hij pleit in 'Selfie' niet voor zelfacceptatie in de zin van 'Zo ben ik gewoon, je zult het ermee moeten doen'. "Het gaat eerder om een stil begrip, een besef dat mijn manier van doen soms aanstoot kan geven, dat ik er soms sorry voor moet zeggen, maar dat ik tegelijkertijd moet proberen mezelf niet de grond in te boren om wie ik ben." Bron: Trouw, 3 november 2018
In het interview met de Britse schrijver Will Storr over zijn boek 'Selfie' wordt in bovenstaande alinea door hem mooi verwoord wat het 'heilige moeten' in relatie tot veranderen teweeg kan brengen: een zelfverwijt wanneer blijkt dat we niet kunnen voldoen aan de veranderingsopgave richting een ideaalbeeld. Een ideaalbeeld gevormd door ons allen en vervolgens vaak vertaald in ons brein als 'waar' en noodzakelijk.
We moeten zo ontzettend veel van onszelf. Het roept bij mij het beeld op van het schaap met de vijf poten: een utopische versie van onszelf waarbij we EN de ideale werknemer, EN de ideale vader of moeder, EN de ideale partner, EN de ideale zoon of dochter EN de ideale vriend of vriendin moeten zijn. Wat overblijft, is de diepe teleurstelling in onszelf dat het niet gelukt is op alle terreinen die zo gewenste - en door ons brein als noodzakelijk geachte - 10+ te scoren.
Is het daarmee klaar? Nee, helaas niet. Want vervolgens laten we ons aanpraten of maken we onszelf wijs dat we met die teleurstelling aan de slag moeten: we moeten aan de mindfulness, we moeten op retraite, we moeten, moeten, moeten...
Ik pleit dan ook voor een stevig 'ont-moeten'. Welke energie en welke 'ont-spanning' zou ontstaan wanneer we 'moeten' inruilen voor 'willen'?
Ons zelfbewustzijn is mijns inziens daarbij de sleutel. Ons zelfbewustzijn geeft ons van nature richting in wat écht past bij ons, wat we écht willen en wat we (dus) vervolgens écht NIET willen. Ik geloof er in dat (meer) aandacht voor ons zelfbewustzijn het 'ont-moeten' een stuk eenvoudiger maakt. Alsof een nevel over ons brein en hart optrekt.
Daarnaast geloof ik dat het zelfbewustzijn niet alleen het 'ont-moeten' vereenvoudigt; een ontwikkeld zelfbewustzijn helpt ook bij het vergroten van onze positieve invloed; op onszelf, op de mensen om ons heen en op de organisaties waar we werken. Redenen genoeg wat mij betreft om ons zelfbewustzijn de aandacht te schenken die het verdient.
Aandacht schenken aan ons zelfbewustzijn is niet perse ingewikkeld. Toch kan het - vaak veroorzaakt door ons dagelijks leven vol 'moeten' - wel als zodanig ervaren worden. Dan kan het prettig zijn hierbij ondersteuning te regelen: een goed gesprek met een vriend of vriendin kan wonderen doen, evenals een cursus mindfulness of een retraite als dat bij je past. Het gaat er om dat we het WILLEN, niet omdat we het MOETEN (van onszelf).
Laten we onszelf en elkaar het échte 'ont-moeten' gunnen!
Arnt Vermeer
Reactie schrijven